In een tijd waarin privacybescherming en dataveiligheid centraal staan, zijn wetgevingen als de Amerikaanse HIPAA en de Europese AVG (GDPR) essentieel voor organisaties die omgaan met gevoelige gezondheidsgegevens. Hoewel beide regelgevingen gericht zijn op de bescherming van persoonsgegevens, verschillen ze in scope, terminologie, verantwoordelijkheden en sancties. In deze blog duiken we in de belangrijkste overeenkomsten én verschillen tussen HIPAA en de AVG.
Wat is HIPAA?
De Health Insurance Portability and Accountability Act (HIPAA) is een Amerikaanse federale wet uit 1996. HIPAA is ontworpen om gevoelige medische informatie van patiënten te beschermen en legt verplichtingen op aan zorgverleners, zorgverzekeraars en hun dienstverleners in de VS.
Belangrijke focuspunten:
- Bescherming van Protected Health Information (PHI).
- Richt zich primair op de gezondheidszorgsector.
- Van toepassing op ‘covered entities’ en ‘business associates’.
- Nadruk op privacy, beveiliging en meldplicht bij datalekken.
Wat is de AVG?
De Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) is een Europese wetgeving die sinds mei 2018 van kracht is. De AVG beschermt alle persoonsgegevens van burgers binnen de EU en geldt voor elke organisatie die deze gegevens verwerkt – ongeacht locatie.
Belangrijke focuspunten:
- Bescherming van persoonsgegevens, waaronder ook gezondheidsgegevens.
- Geldt voor alle sectoren, niet alleen de zorg.
- Extraterritoriale werking: ook buiten de EU als EU-burgers betrokken zijn.
- Sterke nadruk op toestemming, transparantie en rechten van betrokkenen.
Overeenkomsten tussen HIPAA en de AVG
| Thema | HIPAA | AVG |
|---|---|---|
| Bescherming van gegevens | Ja – specifiek medische gegevens (PHI) | Ja – alle persoonsgegevens, incl. medisch |
| Meldplicht datalekken | Ja | Ja |
| Beveiligingsmaatregelen | Vereist technische en organisatorische beveiliging | Eveneens vereist passende maatregelen |
| Privacyrechten | Beperkt recht op inzage en correctie | Uitgebreide rechten, zoals verwijdering en bezwaar |
| Sancties | Civiele boetes tot max $1.5 miljoen per jaar | Tot €20 miljoen of 4% van jaarlijkse omzet |
Belangrijkste verschillen
1. Reikwijdte en toepassingsgebied
HIPAA is uitsluitend van toepassing op organisaties binnen de Amerikaanse zorgsector. De AVG heeft een veel bredere scope en geldt voor alle organisaties wereldwijd die gegevens van EU-burgers verwerken.
2. Soorten gegevens
HIPAA beperkt zich tot gezondheidsgegevens (PHI), terwijl de AVG een bredere categorie van persoonsgegevens beschermt, waaronder naam, IP-adres, locatiegegevens, biometrie, etc.
3. Rechten van betrokkenen
De AVG biedt EU-burgers veel meer controle over hun gegevens: denk aan het recht op vergetelheid, dataportabiliteit en het intrekken van toestemming. HIPAA biedt deze rechten in beperkte vorm.
4. Toestemming en verwerking
Onder de AVG moet expliciete toestemming worden gevraagd voor het verwerken van bijzondere persoonsgegevens. HIPAA kent wel regels voor toestemming, maar laat ook ruimte voor verwerking zonder toestemming bij bepaalde zorgdoeleinden.
5. Toezichthouders en handhaving
HIPAA wordt gehandhaafd door het Amerikaanse Office for Civil Rights (OCR). De AVG wordt gehandhaafd door nationale autoriteiten, zoals de Gegevensbeschermingsautoriteit in Belgie.
Samengevat
Hoewel HIPAA en de AVG beide gericht zijn op gegevensbescherming, komen ze voort uit verschillende wetgevingskaders en prioriteiten. HIPAA is specifiek en operationeel binnen het zorgdomein van de VS. De AVG is breder, strenger en wereldwijd invloedrijk. Voor organisaties die grensoverschrijdend werken of data van zowel Amerikaanse als Europese burgers verwerken, is het cruciaal om beide wetgevingen goed te begrijpen en correct toe te passen.
